مراحل زیرسازی روف گاردن

امروزه اکثر آدم‌ها در آپارتمان‌ها زندگی می‌کنند و از خانه‌های حیاط‌ دار محروم هستند. به همین دلیل بسیاری از آن‌ها جایی برای استراحت در زیر نورخورشید و یا هوای آزاد ندارند که همین امر موجب افسردگی بسیاری از خانواده‌ها شده است. از این رو معماران برای حل این مشکل دست به اقداماتی از جمله طراحی و اجرای روف گاردن زدند. روف گاردن‌ها به بام سبز یا باغ بام نیز معروف است. در اجرای روف گاردن از برخی تجهیزات مانند چمن‌ها مصنوعی، چمن‌های طبیعی، آلاچیق‌ها، صندلی‌ها و حتی آب نما‌های زیبا نیز استفاده می‌شود. اما شاید برای شما هم سوال باشد که طراحی و اجرای روف گاردن‌ها باید چگونه باشد که به سقف واحد آخر آسیبی نرسد و یا مشکلی برای کل ساختمان ایجاد نشود؟ اگر زیرسازی روف گاردن به خوبی و درستی صورت بپذیرد قطعاً افراد با مشکلی مواجه نخواهند بود.

روف گاردن Roof Garden چیست؟

به فضای سبزی که برروی پشت‌بام خانه شما ایجاد می‌شود روف گاردن می‌گویند. به روف گاردن‌ها، بام سبز، باغ بام، فضای سبز روی بام، پشت‌بام سبز و… نیز می‌گویند. امروزه روف گاردن‌ها در ساختمان‌ها همانند لابی بسیار باب شده‌اند. روف گاردن‌ها اگر درست و اصولی مهندسی نشوند ممکن است آسیب زننده باشند از این رو بهتر است برای ساخت و از همه مهم‌تر زیرسازی آن‎ها به نکاتی مهمی اشاره کرد. ما در ادامه به بررسی زیرسازی درست و مهندسی شده یک روف گاردن پرداخته‌ایم.

به طور کلی روش‌های مختلفی جهت اجرای یک روف گاردن وجود دارد که عبارتند از:

• روف گاردن گسترده
• روف گاردن متمرکز
• روف گاردن مدولار-پرتابل

اجرای هر یک از این روف‌ گاردن‌ها با دیگری متفاوت است. اما چیزی که در طراحی و اجرای روف گاردن همیشه باید به آن توجه کرد، بحث زیرسازی درست است. چنانچه زیرسازی و ایزولاسیون صحیح اجرا نشود برای ساکنان ساختمان مشکلات زیادی را به دنبال خواهد داشت. پس قبل از طراحی و اجرای روف گاردن باید ابتدا با جزئیات آن بیشتر آشنا شوید.

دو نکته مهم در طراحی و اجرای روف گاردن

• عایق ضد آب
• نصب کردن قطعات بام

مراحل زیرسازی در طراحی و اجرای روف گاردن

از جمله مهم‌ترین مراحل طراحی و اجرای روف گاردن، عایق‌بندی مناسب و ضد آب است. اگر زیرسازی به درستی انجام نشود، سقف ساختمان دچار مشکل خواهد شد. در اجرای روف گاردن مرحله کف‌سازی یکی از مهم‌ترین مرحله اجرا است.

لایه ضد آب

در طراحی و اجرای باغ سبز ساختمان، لایه ضدآب در پایین‌ترین سطح پشت بام قرار دارد. در طراحی لایه ضد آب باغ بام باید به یکسری نکات و قوانین مهندسی توجه کرد. این نکات عبارتند از:

• هنگام طراحی لایه ضد آب، باید مراقب باشیم تا وزن یا بار اضافی به ساختمان وارد نشود.
• باید بین ساختار یک ساختمان و لایه ضد آب یکپارچگی مناسبی وجود داشته باشد.
• در هنگام طراحی لایه ضد آب باید از مواد مرغوبی استفاده کنید، چرا که تعمیر و نگهداری این لایه بسیار دشوار، زمان بر و پر هزینه است.

اما یک لایه ضد آب مناسب جهت طراحی و اجرای روف گاردن باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد. یک لایه ضد آب بام سبز باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:

• مقاومت بالا در برابر اشعه نور خورشید
• با توجه به اینکه المان‌های زیادی برروی آن قرار می‌گیرند باید انعطاف‌پذیری بالایی داشته باشد.
• در برابر نفوذ حشرات و مواد شیمیایی باید مقاومت داشته باشد.
• در برابر سرما، گرما، باران، برف و… مقاوم باشد.
• بالاتر از لایه ضد آب باغ سبز پشت‌بام باید یک لایه محافظتی قرار بگیرد تا از این لایه نگهداری و مراقبت کند.

مونتاژ قطعات

لایه ضد آب و عایق بندی روف گارن یکی از مهم‌ترین اقداماتی هستند که جهت طراحی و اجرای یک روف گاردن باید به آن توجه کرد اما در کنار این مورد باید قطعات دیگر هم به درستی نصب شوند. برخی از قطعات مهمی که باید در طراحی و اجرای باغ بام از آن‌ها استفاده کرد عبارتند از:

لایه زهکشی

لایه زهکشی در هنگام کف‌سازی یک روف گاردن بسیار مهم و حساس است. به گونه‌ای که اگر این لایه به درستی انجام نشود به ساختمان آسیب جدی وارد خواهد شد چرا که سیستم زهکشی آب اضافی را جمع‌آوری می‌کند و از سیستم خارج می‌کند. همچنین در زیر لایه زهکشی منافذی وجود دارد که باعث عبور هوا می‌شود در نتیجه از پوسیدگی ریشه گیاهان موجود در باغ سبز جلوگیری می‌شود.

پارچه فیلتر

پس از اینکه لایه زهکشی در باغ بام انجام شد شما باید قبل از طراحی و اجرای محیط کشت و ریختن خاک اقدام به فیلترسازی کنید. شاید سوال باشد که کار پارچه فیلتر چیست و چه مزیتی را برای روف گاردن به دنبال دارد؟ پارچه فیلتر در باغ سبز در حقیقت یک مانع برای لایه زهکشی است. این فیلتر اجازه ورود ذرات شن و ماسه و خاک را به لایه زهکشی نمی‌دهد. در طراحی و اجرای روف گاردن، از پارچه فیلتر جهت تخلیه آب در سیستم استفاده می‌کنند. در این مرحله آب اضافی از سیستم خارج می‌شود که همین امر از پوشیده شدن ریشه‌های گیاهان در باغ بام جلوگیری خواهد کرد.

محیط کاشت

اگر روف گاردن روی ساختمان‌ها را دیده باشید می‌بینید که در اکثر آن‌ها چمن‌های طبیعی و همچنین باغچه‌های کوچک با گیاهان مختلف دیده می‌شود. اما چگونه محیط مناسب کاشت در باغ سبز بام ایجاد کنیم؟ در طراحی و اجرای روف گاردن باید به محیط کاشت نیز توجه ویژه‌ای کرد. نوع خاک و عمق خاکی که برای محیط کاشت گیاهان باغ سبز ساختمان استفاده می‌کنید باید متناسب با نوع باغچه‌ای باشد که در روف گاردن طراحی کرده‌اید. در پشت بام سبز به شما پیشنهاد می‌کنیم از خاک سبک و گیاهان بومی منطقه‌ای که نیاز به مراقبت زیادی ندارند، بهره ببرید. برخی از طراحان روف گاردن از چمن‌های طبیعی برای کف آن استفاده می‌کنند. اما بهتر است از چمن‌های طبیعی و گیاهانی که نیاز به آبیاری فراوان دارند استفاده نکنید چرا که اگر به آن‌ها آب ندهید خراب می‌شوند. برای اینکه زمین روف گاردن شما همیشه سبز به نظر برسد می‌توانید از چمن‌های مصنوعی که نیازی به آب ندارد استفاده کنید.

کفپوش مناسب در طراحی و اجرای روف گاردن چیست؟

همانگونه که در بالا هم گفته شد، شما باید از متریال با کیفیت و مقاوم در برابر هرگونه شرایط آب و هوایی برای روف گاردن خود استفاده کنید. همچنین اگر به دنبال چمن‌های طبیعی هستید باید به این نکته توجه کنید که آن‌ها آبیاری می‌خواهند پس بهتر است از محصولات دیگری برای کفپوش بام سبز خود استفاده کنید که هم مقاوم باشند و هم طبیعی. بامبو یا چوب محصولاتی هستند که برای کفپوش باغ بام شما بسیار مناسبند. چوب یکی از منابع پایدار است که طول عمر بالایی نیز دارد. علاوه برهمه این موارد استفاده از چوب در کفپوش مقرون به صرفه نیز است. اگر انتخاب شما کفپوش چوبی است باید ابتدا در زیر ساخت آن از ترموود روف گاردن یا فلز شبکه‌بندی شده استفاده کنید و سپس تایل ترموود را برروی آن نصب کنید. همچنین شما می‌توانید در طراحی کفپوش روف گاردن از کفپوش بتنی یا سنگی نیز استفاده کنید که در این صورت باید زیرسازی مسطح و ترازی ایجاد کنید.

جمع‌بندی

ما در این مقاله شما با نکات مهمی درباره زیرسازی روف گاردن صحبت کردیم. عایق‌بندی بام سبز باید به درستی انجام شود در غیر این صورت به مرور زمان هم فرسوده خواهد شد و هم به ساختمان آسیب جدی می‌زند. برای اینکار باید از افراد متخصص کمک بگیرید.